Dünyanın en heyecanlı, en inanılmaz olaylarına tanıklık etmek, bu tanıklık sırasında da sakin kalmayı başarmak. Çok mu imkansız? Aslında dünyanın dört bir yanında bu her gün yaşanan bir mesainin parçası: Televizyon haberciliği. Dikkat edildiğinde dünyanın en zevkli işlerinden biri olan bu mesainin altın kuralları var elbette.
31 Ocak 1968 günü Ankara’nın Mithatpaşa Caddesi’ndeki bir binanı bodrumunda şöyle deniliyordu:
“Burası üçüncü bant beşinci kanaldan deneme yayını yapan Ankara Televizyonu. Bugün 31 Ocak 1968. Bu akşamki denemelerine başlıyoruz.”
TRT’nin ilk spikeri Nuran Devres’in sözleriyle başlayan yayıncılık tarihimiz ayrı bir yazının konusu olsa da, televizyonculuk tarihimiz için tarihi bir gün.
Televizyon yayıncılığının kendine ait kuralları var. Ekranın önünde gördüklerimiz dışında koca bir ekip bu kurallara uygun doğru yayıncılığı yapabilmek için çoğu zaman gecesini gündüzüne katıyor. Tam bir ekip çalışması ürünü olan televizyonda en ufak bir aksaklık felakete dönüşebilir.
Doğru düşünülmüş ve ortaya konmuş bir yapım bugün pek çok insanı ekran karşısına bağlıyor. Peki iyi bir yayının altın kuralları neler?
Senaryo çalışmak
Kameramanından spikerine hemen herkesin bilmesi gereken şeylerin başında senaryo geliyor. Senaristlerin elinden çıktıktan sonra ekranda karşımıza gelene kadar da değişikliğe uğrayan metinler sunum yapan insanın kelimeleriyle bize ulaşıyor. Bu noktada senaryoya bağlı kalmak ama duruma uygun hale getirmek önemli. İyi bir sunucu senaryoyu çalışırken, yönetmenin de bu metinlere aşina olması, hangi aşamalarında neye odaklanılacağının doğru seçilmesi bir ekip işi ve etkiyi de bu sağlıyor.
Eşit nezaket ve saygı
Prodüksiyon ekibi çalışırken adeta bir vücut haline geliyor, uzun vakitler birlikte zaman geçiriyor. Herkesin ortak bir amacı var, o da yayının en mükemmel haliyle seyirciye ulaşması. O yüzden sette saygı ve nezaket işin de kalitesini etkileyen faktörlerden biri.
Hazırlıklı olmak
Hangi aşamada olursanız olun, bilginize nerede ihtiyaç duyulacağını bilemezsiniz. O yüzden alanınıza hakim olmak ve kriz durumlarında hızlı yanıt vermek televizyonculuğun en önemli kurallarından. İster pudra elinizde bekleyin, ister sunucunun sorularına alternatif yanıtlar bulun. Hazırlıklı olmak iyidir.
Doğru zaman, doğru yer
Coşkun Aral’ın kaçırılan Ankara uçağı yolcularından biri olması elbette tesadüf ama kamerasının yanında olması değil. Karşınıza ne zaman nasıl bir fırsat çıkacağını ön görülemez. Prodüksiyon ekipleri o yüzden son derece iyi planlamalar yapar, çekimlerin ne zaman nasıl yapılacağı iyi belirlenir. Bu aşamada ekipten birinin yokluğu büyük sorun oluşturabilir. Kısaca bir televizyoncu ya da gazeteci her zaman dakiktir.
Provalar önemlidir
Son kez yayına çıkmadan önce yapılacakların üzerinden geçmek, kimin nerede duracağını bilmek önemlidir. Bazen bezdirici olsa da, tekrarlar yayını mükemmel hale getirir.
